Алматыдағы Республикалық Достық үйінде түркі тілдерінің тұңғыш энциклопедиялық сөздігі Махмұд Қашқаридің «Диуани лұғат ат-Түрік» 950 жылдығына арналған Қазақстан халқы тілдері күні өтті. Есте қаларлық дата Қазақстан Республикасының, Әзірбайжанның, Қырғызстанның және Түркияның бірлескен өтініші бойынша Венгрия, Мавритания, Марокко, Катар және Тәжікстанның қолдауымен қабылданып, ЮНЕСКО-ның 2024 жылға арналған күнтізбесіне енгізілді.
Шараны Қазақстан халқы Ассамблеясы мен Қазақстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі Этносаралық қатынастарды дамыту комитетінің «Қоғамдық келісім» Ресей мемлекеттік мекемесінің Республикалық достық үйінің қызметін қолдау басқармасы ұйымдастырды.
Дөңгелек үстел жұмысына Алматы қаласындағы Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігінің, Қазақстан Республикасының ЮНЕСКО және ИСЕСКО істері жөніндегі Ұлттық комиссиясының, Материалдық емес мәдени мұра ұлттық комитетінің өкілдері, республикалық этномәдени бірлестіктердің мүшелері, халықаралық Мәдениеттерді жақындастыру орталығы, Жазушылар одағы, қоғам және ғылым қайраткерлері, шығыстанушылар, филологтар қатысқан.
Талқылау барысында шақырылған спикерлер Қазақстан халқының әртүрлілігін, оның ішінде тілдік әртүрлілікті сақтаудың маңыздылығын талқылады.
Шараның модераторы, философия ғылымдарының докторы Нұржан Құлымжанов неміс классигі, философ Мартин Хайдеггердің тіл – болмыстың үйі деген сөзін жиналғандардың есіне салды. Бұл тіркесте тілдің өзіндік ерекшелігін, оның рухани болмысын, мәдениетін танытып, тілді халықтың жанды жанымен салыстыратыны көп.
Биылғы жылы Тілдер күні Махмұд Қашқаридің «Диуани лұғат ат-Түрк» атты тұңғыш түркі тілдерінің энциклопедиялық сөздігінің 950 жылдығына арналды. Тәрбие ана тілден басталады деген тамаша ойды сонау XI ғасырда-ақ көрнекті ғалым, ойшыл айтқан. Бұл жай ұран емес, өзіндік бір бөлек жоба, зерттеуге айналуы тиіс.
Өйткені, тіл – халықтың игілігі, ол – ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып келе жатқан өркениет, мәдениет, білім қоймасы. Бұл бірегейлікті сақтау біздің елімізде Қазақстан халқы Ассамблеясы институтының арқасында мүмкін болды. Бұл жұмыстың маңыздылығын Мемлекеттік Республикалық академиялық корей музыкалық комедия театрының көркемдік жетекшісі, Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген қайраткері, театр директоры (1999-2022), Т. Жүргенева атты Қазақ ұлттық академиясының құрметті профессоры Любовь Ни кейін атап өтті. Ол республикамыздағы бірлік пен келісімнің арқасында ғана Қазақстанда тұратын барлық халықтар өз тілін дамытып, жетілдіріп, еркін қолдану мүмкіндігіне ие болғанын атап өтті: «Бұл рәміздік мереке мемлекеттік тілді еркін меңгергенін және өз тілін еркін меңгергенін тағы да дәлелдейді деп ойлаймын. туыстарымызға – бұл еліміздегі бейбітшілік пен келісімнің кепілі. Баршаңызды мерекемен құттықтаймын». Орталық директоры Олжас Сүлейменовтің құттықтауын ЮНЕСКО жанындағы Мәдениеттерді жақындастыру халықаралық орталығы директорының орынбасары Валерий Толмачев жеткізді. Осындай іс-шараларға жастардың қалай қатысып жатқаны қуантады деп атап өтті. Елбасының Қазақстан халқына Жолдауын негізге ала отырып, В.Г. Толмачев жас ұрпаққа нық тұруға мүмкіндік беретін тілдерді білу екенін атап өтті. Қазақстан халқының тілдері күнін мерекелеу елімізде тұратын барлық этнос өкілдерінің мәдениетіне құрмет көрсетуді білдіреді және бейбітшілікті, келісім мен бірлікті сақтаудың маңыздылығын еске салады. Әр тілдің сан ғасырлық салт-дәстүрі мен халық даналығын қамтитын бірегей коды бар. Ұлы Абай: «Тіл қанша білсең, сонша адамсың» деп бекер айтпаса керек.
Материалды Тимофей Лихобабин дайындаған.
Қазақша аудармасын дайындаған: Руслан Мүсіреп.
Все самое актуальное, важное и интересное - в Телеграм-канале «Немцы Казахстана». Будь в курсе событий! https://t.me/daz_asia
